Dagelijks gokken wereldwijd miljoenen mensen, in casino's en sinds de opkomst van het internet ook steeds meer online. Ook wij in Nederland spelen graag een spelletje en zeker als het ons ook nog wat op kan leveren. Niet voor niets kent ons land een aantal prachtige casino's. Maar wat ging hieraan vooraf? Ga met ons mee terug in de tijd en lees hier over de geschiedenis van casino's in Nederland.

de Players van weleer

Wat is gokken?

Kijken we naar de definitie van het woord Gokken dan geeft Wikipedia wel een mooie beschrijving die er op neer komt dat het een activiteit is waarbij je probeert de uitslag van (meestal) een spel of een wedstrijd goed te voorspellen. De uitslag berust geheel of grotendeels op toeval en kennis en bekwaamheid hebben hier geen invloed op, uitzonderingen daargelaten. Spelers zetten een geldbedrag of iets van waarde in en na de uitslag is er natuurlijk de winst voor de winnaar en moeten de verliezers op een houtje bijten.

Uitzonderingen?
Ja, er wordt gezegd dat bijvoorbeeld bij blackjack en poker wel degelijk tactieken en bekwaamheden je kunnen helpen om het spel te bepalen. Ook bij het afsluiten van sportweddenschappen is het handig dat je enige kennis van zaken hebt. Inzetten op Ajax – PSV is een stuk lastiger dan op de wedstrijd FC Barcelona – SC Cambuur.

Voor we bij de geschiedenis van de casino’s in Nederland uitkomen maken we ons perspectief eerst wat breder en gaan we nog verder terug in het verleden.

Het hunebed casino - Gokken in de steentijd

Gokken in het Hunebed

De eerste bewijzen die er op wijzen dat de mensheid wel eens wat op het spel zette dateren zo rond het jaar 50.000 v.C. Opgravingen uit die tijd laten zien dat de jackpot uit die tijd vooral uit opgeleukte schapenbotjes moet hebben bestaan. Dit wordt wel gezien als de voorloper van het dobbelen. Muurschilderingen laten zien dat botjes in de lucht werden gegooid en met één hand moesten worden opgevangen. Familie entertainment in het hunebed.

Wist je dat
het woord Gokken trouwens afkomstig is van het Jiddische woord ‘ tsechokken’ wat weer haar oorsprong heeft in het Hebreeuwse werkwoord ‘Lesachek’ wat  spelen, speculeren betekent?

Republiek der Nederlanden

In de Republiek der Nederlanden van de 16e eeuw mochten de eerste tombola loterijen gehouden worden - loterijen waar je prijzen in natura kon winnen. Een varken, een koe, een mand met appels of kippen enzovoort.

200 jaar oud staatslot

Met de afnemende ruilhandel en toenemende monetaire invloeden werden de prijzen natuurlijk meer en meer uitgedrukt in geld en voilà, we tellen het jaar 1726 dat de geschiedenisboeken in is gegaan als het jaar van de oprichting van de Staatsloterij in Nederland.

Het Casino van Spa

Het eerste casino der Lage landen
Het waren niet de Nederlanders, maar de Belgen die met de opening van het casino in het plaatsje Spa in 1763 het eerste casino wisten te realiseren in de Lage Landen. Verwoede pogingen van de liberalere kooplieden in Nederland om snel te volgen mislukten. De vergunning werd keer op keer geweigerd door het calvinistische bewind. Volgens de protestanten waren casino’s nu eenmaal het huis van de duivel om over de goddeloze croupiers nog maar te zwijgen.

Wet op de Kansspelen

In 1964 wordt de Wet op de kansspelen aangenomen, waardoor het mogelijk wordt om aan de voetbaltoto mee te doen. Op dat moment zijn dus enkel de staatsloterij en de voetbaltoto de enige mogelijkheden om te gokken. Gokkasten en roulette zijn dan nog steeds verboden en van casino’s is in Nederland in de verste verte nog geen sprake.

De eerste gokkasten

Het zou nog vijf jaar duren voordat de eerste gokkasten legaal werden toegestaan, zij het onder strenge voorwaarden. Zo mochten deze alleen maar in speelpunten of vrije spellen uitbetalen. Uitbetalingen in geld bleven vooralsnog verboden op straffe van het sluiting van de zaak of intrekking van je horeca vergunning. Eerst hielden de uitbaters zich over het algemeen netjes aan de regels, maar naarmate het aantal gokkasten sterk toenam namen ook de uitbetalingen toe - gokken werd big business en vanaf 1986 mochten de speelautomaten in bars en cafés ook geld gaan uitkeren.

Golden Ten Casino’s
Herinnert u zich het fenomeen Golden Ten casino’s nog? Hiervoor moeten we terug naar de jaren ’80 van de vorige eeuw, toen Golden Ten Casino’s massaal opkwamen en korte periode van enorme bloei doormaakten. Gerund door slimme ondernemers die daarmee op het randje van de wet balanceerden. Golden Ten ziet er uit als een roulette tafel, echter het Roulettewiel draait niet rond, maar staat stil. Het enige dat ronddraait is het balletje dat door de croupier in wiel wordt geworpen. De baan van het balletje zou daardoor voorspelbaar zijn en daarmee ook het gebied waar het balletje landt. Geen kansspel maar een behendigheidsspel dus? Nee, zo stelde de Hoge Raad in haar vonnis in 1991. Golden ten is gewoon een kansspel en werd dus bij wet verboden. Bekijk hieronder de video van het laatste Golden Ten Casino in Nederland.

Casino's in Nederland

De Wet op de Kansspelen werd precies 10 jaar na intrede gewijzigd, waarmee de mogelijkheid ontstond om ook in Nederland een casino te openen. De Nationale Stichting Casinospelen werd opgericht in 1974 en onder haar handelsnaam Holland Casino is het daarmee de eerste en enige organisatie in ons land die een vergunning heeft om casino’s te exploiteren. De Nederlandse Staat is de enige aandeelhouder en de winst gaat direct naar de staatskas.

Op 1 oktober 1976 opende Holland Casino met haar eerste vestiging in Zandvoort haar deuren waarna toeristische plaatsen als Valkenburg en Scheveningen snel volgden, allen nog in de jaren ’70.

Het statige Kurhaus in Scheveningen herbergde ooit de mooiste vestiging van Holland Casino

Holland Casino Scheveningen is inmiddels een keertje verhuisd. Het nieuwe pand oogt en is weliswaar modern en ruim, maar haalt het bij lange na niet bij de allure van de eerste locatie - het Kurhaus. Dit gebouw met haar rijke historie waar zelfs de Rolling Stones hun opwachting maakten, paste Holland Casino als een warme jas. De nieuwe locatie om de hoek is een goed voorbeeld wat laat zien dat lang niet alle verandering een verbetering is.

Tussen 1985 en 1995 volgden de vestigingen Rotterdam, Amsterdam, Breda, Groningen en Nijmegen, waarna het de beurt was voor Holland Casino Eindhoven en Holland Casino Schiphol Airport.

  • In de 14 vestigingen van Holland casino staan ruim zesduizend speelautomaten en bevinden zich zo’n kleine 500 speeltafels. De besteding per bezoeker bedraagt gemiddeld ongeveer 100 euro.

Na het millennium volgden de vestigingen in Utrecht, Enschede, Venlo en met de opening van hekkensluiter holland casino Leewarden op 1 december 2006 lijkt het imperium van Holland Casino compleet. Het bedrijf heeft zo een landelijke dekking en staat goed op de casinokaart.

In dit Rijksmonument en voormalige kloosterkazerne zit nu de vestiging van Holland Casino Breda

Holland Casino Breda is een unieke historisch pand en misschien wel een van de mooiste casino’s van Europa. Als Rijksmonument ademt deze voormalige kloosterkazerne de geschiedenis van nonnen en hun sobere levensstij uit. Of van de militairen die er later hun intrek hadden. Een schril contrast met de huidige bestemming natuurlijk, maar het is juist deze combinatie die je casino beleving hier zo uniek maakt.  

De geschiedenis van casino's in Nederland houdt natuurlijk nooit op. Naast de land casino's die ons land nu rijk is zal vanaf 2015 ook het online gokken in Nederland worden gereguleerd. Er zullen dus zeker online casino's in Nederland bijkomen en dat zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor het casino landschap zoals we dat nu in ons polderlandje kennen. Wij bij VegasMaster zullen u op de hoogte houden.